Mittwoch, 22 August 1979

Lozärn* / 4

Ond wemmer öbere See fahrt, wemmer
d’ Seebrogg scho hed dehende
glo ond Chappelbrogg ond s’Zorgelgehus ond weter
dehende no d’Jesuitechele met dem
05 trurige Miserere ond met dem
mörrische Chrösch, wo sech nie wäscht, ond wemmer
de witerfahrt ond witerfahrt a de Trebsche
verbi, of de andere Site // 013
esch Seeborg ond esch Herteschtei:
10 Det, seid de Götti, het de
Keiser Karl es par Mönet omegsoret,
bes er de of Ongarn gfloge esch, wonne dä bös
Horthy igschpert hed ond z gueter letscht
än no e de Ängländere
15 usgleferet hed, ond die hend ne
ofene Ensle gscheckt,
die hed Madeira gheisse. Ond die 
Ensle esch wüescht ond lär gsi, nor 
Felse ond Chees, onds rägnet
20 fascht emmer. Jo, das esch // 014
scho ne truurige Gschecht. Ond au Gschecht vom
Chendlimord esch truurig,
aber die hammer ned gmerkt, det chömid
nor gwönlechi Lüt vor oni
25 allgemeini Bedütig. Aber jetz semmer
scho be de Tällskapälle acho, ond do
chönt mer no a vell trurigers Züg tänke. Gottseidank
esch alles ned wohr. Aber mer chond
gar ned dezue. Scho öberem // 015
30 Chrüztrechter nämlech heds
afo zuetue. Ond jetz em
Urnersee esch es ganz fischter, ond emmer
fischterer werds. Ond öberem Titlis ond
öberem Fronalpstock tuets
35 scho afoh tonnere. Ond jetz ganz of einisch
chonts ganz fescht cho go rägne. Do god mer
am gschitschte abe e Kejöte ond wartet, // 016
bes alles verbi esch. Aber
das duret lang. Ond zerscht
40 werds nor emmer schlemmer. Es rägnet
ond rägnet ond schöttet ond jetzt,
log umä, tots au no hagle. Die Chörner
tüend nor so abeplompse ofs Deck vom Scheff ond tüend
a d’ Schibe vo de ronde Kajötefenschterli
45 poldere. Ond de See dosse, de See, wemmer einisch // 017
useluegt, esch er ganz ufgregt, das isch
jo e rechtige Schtorm, ganz eso we ufem Meer ede 
Büechere, wom mehr deheim hend. Onds wörd
eim gar net wondere, wenn au das gross
50 Scheff tät afo gwaggle. Aber
das tots ned, natürlech. Gwaggle
tüend no d’ Seele. Mer chond // 018
gruusegi Angscht öber ond
fod a briegge vor Angscht ond bätet
55 met de Tant’ Annie, wo
au Angscht hed ond
mit abe cho esch e Kajöte
eis Vaterunser am andere. De Tonner
esch jetz nämlech so lut,
60 dass mer sis eigeni
Wort nömme verschtot. Ond vom // 019
Bletz esch es jetz em
Fischtere of einisch so hell, we
e de Höll, wenn de Luzifer met
65 Pfusbagge es Füür ine bloset.
Onds tued öberhaupt nömme
ufhöre met Bletze. Mer cha
nor no bätte, bes s’ Scheff
ondergod ond
70 bes mer vertrinkt. Au wemmer
zom vorus weiss, das mer // 020
e d’ Höll chond. Aber gli gli 
bevor mers nor gmerkt hed, fahrts Tampfscheff  
weder zwösche de Nase dore ond chond 
75 weder ine e dä liebi e chli düüssäligi 
 Lozärner See, ond d’ Wolke 
send wit dehende blebe, öberem 
Regi hets no es paar, öberem 
Pilatus aber scho gar keini // 021
80 meh. Ond Gschwöschterti, de 
Matt ond’s Dörli, die heimlifeisse, chrüchid 
os ere Angschtlöchere use ond tönd eim 
afo uslache we emmer öppe halt: 
wägem Briegge natürlech ond wägem 
85 Vatterunser ond 
 wäg de Höll. S’esch jetz jo 
glich. S’esch jo so schön weder, s’Deck 
esch weder ganz troche. Ond jetz gsedmer // 022
au scho d’ Seebrogg met de 
90 Fähne, emmer e 
Lozärner Fane näb eim 
vomene andere Kanton. Ond ’s werd 
tonkel ond alli Törm send aglüchtet ond 
au d’ Hofchele esch aglüchtet. Ond jetz tot sie 
95 au no afo lüte. S’esch doch ganz worscht, was 
Matt itzig ond Dörli för domms 
Züg sägid. Mer send jo // 023
scho vorem Konschthus, de Bronne, chonds eim vor, 
schprötzt vel höcher als schunsch. Jetz gömmer 
100 alli hei zom Löw ond ässid 
Böndnerfleisch ond Hungbrot ond tänkid 
nömme a’d Höll ond erscht nochethär em Bett no echli 
a d’Französischufgabe ond a’s 
bös Gsecht vom Scholi, well mer 
105 scho weder es drü hed.

Seite 012 (A-5-h_01_012.jpg)
4

Ond wemmer öbere See fahrt, 

wemmer 

d’ Seebrogg scho hed dehende 

glo ond Chappelbrogg ond s’Zor-

gelgehus ond weter 

dehende no d’Jesuitechele met dem 

05 trurige Miserere ond met dem

mörrische Chrösch, wo sech nie 

wäscht, 

ond wemmer 

de witerfahrt ond witerfahrt

ade  a de Triebsche

verbi, of de andere Site // 

Seite 013 (A-5-h_01_013.jpg)

esch Seeborg ond esch Hertesteichtei: 

10 Det, seid de Götti, het de Keiser Karl 

Keiser Karl es par Mönet omegsoret, 

bies er de of  UOngarn gfloge esch, 

wonne dä bös 

Horthy igschpert hed ond z gueter 

letscht 

än no e de EÄngländere 

15 usgleferet hed, ond die hend ne 

ofene wüeschti IEnsle gscheckt, 

die hed Madeira gheisse. UOnd die 

Ensle esch wüescht ond lär ↓gsi
Ensle iesch wüescht ond lär , nor 

Schtei Felse ond Chees, onds rägnet 

20 fascht emmer. Jo, das iesch // 

Seite 014 (A-5-h_01_014.jpg)

scho ne truurige Gschecht. Ond 

au Gschecht vom 

Chendlimord esch truurig, 

aber die hani vergässe,  hammer ned 

det chömid nor  gmerkt,  det | chömid

nor gwönlechi Lüt vor oni 

25 allgemeini Bedütig. Aber jetz semmer 

scho be de Tällskapälle acho, 

ond deto 

chönt mer sech no a vell trurigers Züg 

dtänke. Gottseidank 

esch alles ned wohr. Aber mer 

chond 

gar ned dezue. Scho öberem // 

Seite 015 (A-5-h_01_015.jpg)

30 Chrüztrechter nämlech heds 

afo zuetue. Ond jetz öberem em 

Urnersee iesch es ganz fischter, ond emmer 

fischterer werds. Ond öberem Titlis ond 

ond

öberem Fronalpstock fohts tuets 

scho 

35 scho afoh tonnere. Ond jetz of einisch 

chonts 

ganz of einisch 

chonts ganz fescht cho go rägne. Do 

god mer 

am be¿ gschitschte abe e Kejöte 

ond wartet, // 

Seite 016 (A-5-h_01_016.jpg)

bes alles verbi esch. Aber 

das duret lang. UOnd zerscht 

40 werds nor emmer schlemmer. Es 

rägnet 

ond rägnet ond schöttet ond jetzt, 

log umä, tots au no hagle. 

Die Chörner tüend no so
Die Chörner plompsid 

↓tüend xx↓↓abeplompse
nnor so abe ofs Deck vom Scheff 

ond bo¿tüend 

a d’ Schibe vo de ronde Kajöte-

fenschterli 

45 poldere. Ond de See dosse, de See, 

wemmer einisch // 

Seite 017 (A-5-h_01_017.jpg)

useluegt, iesch er ganz ufgregt, 

das isch 

jo e rechtige Schtorm, ganz eso we 

ufem Meer ede  

Büechere, wom wom mehr deheim 

hend. Onds

Ond  wörd 

eim gar net wondere, wenn au das

gross Scheff tät afo 

50 Scheff tät afo gwaggle. Aber 

das tots ned, natürlech. Gwaggle 

tüend no d’ Seele. Mer chond // 

Seite 018 (A-5-h_01_018.jpg)

gruusegi Angscht öber ond 

fod a briegge vor Angscht

ond bätet 

55 met de Tant’ Annie, wo 

au Angscht hed ond 

mit abe cho iesch e Kaj-

öte 

eis Vaterunser am andere. De

Es dtonneret nämlech jetz  Tonner

immer me

esch jetz nämlech so lut, 

60 dass mer sis eigeni Wort 

nömme verschtod

Wort nömme verschtot. UOnd vom // 

Seite 019 (A-5-h_01_019.jpg)

Bletz esch es jetz em 

Fischtere of einisch so hell,   

we e de Höll wenn de 

e de Höll, wenn de Luzifer met 

65 tod Pfusbagge es Füür ine blose. 

Onds hört öberhaupt nömme
Onds tued öberhaupt nömme 

ufhöre met Bletze. Mer cha 

nor no bätte, bes mer s’ Scheff 

ondergod ond 

ondergod ond 

70 bes mer vertrinkt. Au wemmer 

weiss

zom vorus weiss, das mer // 

Seite 020 (A-5-h_01_020.jpg)

e d’ Höll chond. Aber gli gli 

22.8.79 

bevpr mers nor gmerkt hed, fahrts
bevor mers nor gmerkt hed, ieschs

Tampfscheff  

weder zwösche de Nase dore 

ond chond 

75 weder ine e dä liebei e chli 

düüsseäligei 

Lozärner See, ond d’ Wolke 

send wit dehende bliebe, 

üöberem 

Regi hets no es paar, 

öberem 

Pilatus aber scho gar keini // 

Seite 021 (A-5-h_01_021.jpg)

 

80 meh. Ond Gschwöschtererti, de 

Matt ond's Däli, die heimlifeisse,
Matt ond ’s Dörli, chrüchid 

os ere 

chrüchid 

os ere Angschtlöchere use ond 

tönd eim 

afo uslache we iemmer öppe halt:  

wägem Bläre Briegge natürlech 

ond wägem 

85 Vatterunser ond 

wäg de Höll. S’esch jetz jo 

glich. S’esch jo so schön weder, s’Deck 

esch ganz troche weder ganz troche. 

Ond jetz gsedmer // 

Seite 022 (A-5-h_01_022.jpg)

au scho d' Seebrogg met de 

90 Fähne, emmer e 

Lozärner Fane näb eim 

vomene andere Kanton. Ond ’s werd 

tonkel ond alli Törm send aglüch-

tet ond 

au d’ Hofchele esch aglüchtet. 

Ond jetz totd sie 

95 au no afo lüte. S’esch doch ganz 

worscht, was 

Matt itzig ond Dörli för domms 

Züg sägid. Mer send jo // 

Seite 023 (A-5-h_01_023.jpg)

scho vorem Kuonschthus, de Bronne, 

chonds eim vor, 

schprötzt vel höcher als schunsch. 

Jetz gömmer 

100 alli hei zom Löw ond xässid 

Böndnerfleisch ond Hungbrot ond 

tänkid 

nömme a’d Höll ond erscht nochethär

iem Bett no echli 

a d’Französischufgabe ond a’s 

bös Gsecht vom Scholi, well mer 

105 scho weder es drü hed. 

23.8.79

  • Details:

    V. 43 Emendation: abe abeplompse → abeplompse
    V. 65 Emendation: blose → bloset
  • Besonderes:

    Fortsetzung ab V. 73: 23.8.1979
  • Letzter Druck: Unpubliziert
  • Textart: Verse
  • Datierung: Vollständiges Datum
  • Fassung: Erste Fassung
  • Mundart: ja
  • Zyklus: ja
  • Schreibzeug: Tinte
  • Signatur: A-5-h/01
  • Seite / Blatt: 012, 013, 014, 015, 016, 017, 018, 019, 020, 021, 022, 023
  • Werke / Chronos: Dieses enorme Gedicht, 278-280

Inhalt: 49 Entwürfe zu 47 Mundartgedichten (1 Endfassung)
Datierung: 21.8.1979 – 13.10.1982
Textträger: Blaues Notizbuch, grau-schwarze Tinte
Umfang: 102 beschriebene Seiten (+ U2/U3), hinterer Teil leer
Publikation: Abgewandt Zugewandt: Alemannische Gedichte (35 Gedichte)
Signatur: A-5-h/01 (Schachtel 29)

Bilder: Ganzes Buch (pdf)
Spätere Stufen: Manuskripte 1979-83, Typoskripte 1983
Kommentar: Enthält alle Mundartgedichte von Abgewandt Zugewandt außer Lozärn 1
Wiedergabe: Edierte Texte, Abbildungen, Umschriften

Weitere Fassungen

Synopse:
Blättern zurück / vor: « Lozärn* / 3 Öbere »
Nach oben
Notizbuch 1979-82 (alph.)
(Total: 51 )
Notizbuch 1979-82 (Folge)
(Total: 51 )
Suchen: Notizbuch 1979-82